Tibet Kültürü: Dünyaya Katkı

Tibet kültürü pek çok medeniyete bağlı olarak ortaya çıkmıştır: Zhang-zhung, Hint, Çin, Yunan, Pers, Hotan ve Türki. Fakat yalıtılmış ve durağan kalmamış, yayılarak İpek Yolu boyunca, Moğol bölgelerinde, kuzey Çin’de ve Himalayalar’daki pek çok başka yakın halkla etkileşim içerisinde olmuştur. Böylelikle yıllar içerisinde küresel anlayışa önemli bir katkı sunmuştur. Bunun sonucunda, çok yönlü Tibet kültürü ve dili Orta Asya’da ve Himalaya bölgelerinde orta çağ Avrupa’s ında Roma ve Latin kültürünün oynadığına benzer, birleştirici bir rol oynamıştır.

Yirminci yüzyılın ortalarından beri, Tibet kültürünün pek çok farklı yönü yurtdışında başka yerlere de yayılmış olup, şu anda gerçekten de küresel bir kapsama ulaşmıştır. Bu durumun meydana gelişinde Tibet topluluğunun Hindistan’a ve Nepal’e gelişi ile Tibet dili ve kültürünün çeşitli unsurlarını öğrenmeye yönelik araçların ve olanakların artışı rol oynamıştır.

Bunun yanı sıra, Tibetli ustalar anlayışı artırmak ve ruhani yöntemlere ilişkin alışverişte bulunmak için çoğu dünya dininin liderleriyle diyalog içerisinde bulunmaya devam etmiştir. Aynı zamanda engin bilgi ve deneyimlerini her daim önde gelen bilim insanları, psikologlar, filozoflar ile iş ve siyaset dünyasının liderleriyle paylaşmışlardır.

Tibet kültürünün küresel anlayışa süregelen katkıları, bu kültürün çeşitli unsurlarının geleneksel formlarında ve diğer kültürlerle etkileşimde bulunup bunlara uyum sağlarken gelişen ve değişen yönleriyle muhafaza edilmesine bağlıdır. Tibet’in sözlü ve yazılı mirasına ilişkin olarak da, Tibetçe metinler pek çok kuruluş tarafından mikro filmleştirilmekte, taranmakta veya dijital ortama aktarılmakta ve hem basılı olarak hem de İnternet üzerinde yayımlamaktadır. Kimileri de büyük Tibetli ustaların sözlü öğretilerini kaydetmekte ve bunları sesli formatta, video ve DVD formatında erişime sunmaktadır. Dahası, pek çok birey ve kuruluş bu sözlü ve yazılı materyalleri tercüme etmekte ve bunların basılı ve çevrimiçi versiyonlarını yayımlamaktadır. Tibetli olmayan pek çok kişi de eğitim alarak Budizm veya Bon öğretmenleri olmuştur. Bu kişilerin yayımlanmış yazıları ve sözlü öğretileri ruhaniyete ilişkin Tibet bilgisinin ve bilgeliğinin tüm dünyada anlaşılmasını kolaylaştıran etüt araçlarının kültürel adaptasyonlarını ve evrimini ortaya koymaktadır.

Berzin Arşivi, çok dilli ücretsiz web sitesiwww.berzinarchives.com ile, bu küresel anlayışı teşvik etme çabalarının en önünde yer almıştır. Bu site, yılda yarım milyonun oldukça üzerindeki ziyaretçi sayısıyla, Dr. Berzin’in Tibet Budizmi, Budizm tarihi, Tibet ve Orta Asya tarihi, Tibet tıbbı ve astrolojisi ile Budist-Müslüman ilişkileri hakkındaki yazılarını, öğretilerini ve tercümelerini içerir. Burada Dr. Berzin’in öğretmenleri olan Kutsal Dalai Lama, Tsenshap Serkong Rinpoche ve Geshe Ngawang Dhargyey’den gelen pek çok eşsiz materyal tercüme biçiminde muhafaza edilmektedir. 2009 yılının sonu itibarıyla İngilizce, Almanca, Lehçe, Portekizce, İspanyolca ve Rusça olmak üzere altı dilde neredeyse 1.400 yazılı metin ve 700 ses dosyası içermektedir. Bunlara ek olarak Çince ve Fransızca bölümler için hazırlık çalışmaları devam etmektedir.

Berzin Arşivi, dinlerarası uyumu ve Tibet kültür anlayışını tanıtmak ve yaymak amacıyla, web sitesindeki ilgili materyalin Arapçaya ve Urducaya tercümesini başlatarak özellikle Müslüman dünyasına elini uzatmaktadır; ayrıca bunun kapsamının gelecekte Farsça, Türkçe ve Endonezceyi içerecek şekilde genişletilmesi planlanmaktadır. Bu gibi yollarla Tibet kültürüne ilişkin gerçekten küresel bir anlayış dünya barışına katkıda bulunmaya yardımcı olabilir.

Top